فک رهن چیست؟

اصطلاح فک رهن برای تمام کسانی که برای خرید خانه با استفاده از وام و تسهیلات بانکی اقدام کرده‌اند آشناست. هر بانکی برای وام و تسهیلاتی که در اختیار افراد می‌گذارد ضمانت مشخصی دریافت میکند. برخی وام‌ها نیاز به ضامن مورد تأیید دارند و برخی دیگر در ازای اهدای وام سفته دریافت می‌کنند. در مورد وام مسکن ضمانتی که بانک در نظر می‌گیرد رهن سند خانه‌ای است که توسط دریافت‌ کننده وام خریداری می‌شود. فک رهن به معنای خارج شدن ملکی از حالت رهن که در اختیار نهادی دیگر مانند بانک است که این فک رهن به سه روش انجام ‌‌می‌گیرد:

پرداخت دین شخص رهن دهنده
ابراء دین نسبت به اموال نزد شخص ثالث
انصراف از مال مرهونه نزد شخص ثالث

انواع و اقسام فک رهن

فک رهن به دو صورت مستقل یا به صورت دعوای ملزم به تنظیم سند مطرح ‌‌می‌گردد.

فک رهن مستقل

در این حالت شخص رهن دهنده متعهد میشود در زمان مشخص دین خود را پرداخت نماید و یکی از اموال وی در گروی شخص یا نهاد ثالثی مانند بانک است. اگر که شخص رهن دهنده اقدام به پرداخت همه دیون خود نکند، در این صورت بین شخص یا نهاد ثالّث و شخص رهن دهنده دعوای حقوقی مطرح ‌‌می‌شود. شخص ‌‌می‌تواند در این چنین حالتی دادخواستی تحت عنوان الزام به فک رهن و پرداخت اجرت المثل ایام عده فک رهن را به همراه با خسارات قانونی و بر مبنای قرارداد را تنظیم کرده و به مرجع قضایی تسلیم نماید.

فک رهن به صورت الزام به تنظیم سند رسمی

سازندگان املاک و مستغلات و شرکت‌‌های عمرانی بیشتر به این نوع دعوا گرایش دارند. سازندگان با گرو گذاشتن ملک خود نزد بانک، وام دریافت ‌‌می‌کنند و متعهد به پرداخت دیون به بانک میشوند و بعد از فک رهن، سند ملک را بنام خریدار ملک تنظیم ‌‌می‌کنند.
فک رهن به معنای آزاد کردن سند ملکی که به عنوان وثیقه بانک در نظر گرفته شده، از حالت رهن است که در این خصوص دو راه وجود دارد ۱- تسویه حساب کامل و ۲- سپرده‌گذاری

تسویه حساب کامل

اولین راه برای فک رهن ، تسویه حساب کل بدهی باقی‌مانده با بانک است. زمانی که تصمیم می‌گیرید خانه‌ ای را که با استفاده از وام خریداری کرده اید ، بفروشید، با در نظر گرفتن اقساط پرداخت شده، کافی است باقی مانده بدهی‌تان به بانک را تسویه کنید. برای این کار باید به بانک مراجعه کرده و درخواست تسویه حساب بدهید. بانک میزان بدهی اصلی باقی‌مانده را محاسبه و به شما اعلام می‌‌کند. شما می‌توانیم با پرداخت یکجای این مقدار، سند خانه‌تان را از رهن بانک آزاد نمائید.

سپرده‌گذاری (طرح رها)

روش سپرده‌گذاری روشی است که توسط بعضی بانک‌ها اجرا می‌شود. به طور ویژه بانک مسکن سپرده‌گذاری برای تسویه وام را از طریق طرحی به نام طرح رها انجام می‌دهد. شرایط به این صورت است که شما می‌توانید برای تسویه وام خود به بانک مراجعه کرده و پس از محاسبه بدهی باقی‌مانده‌ تان مبلغی معادل ۱۱۰ درصد آن را در بانک سپرده‌گذاری کنید. به این ترتیب خانه شما از رهن بانک خارج می‌شود.
لازم به ذکر است که در این طرح همچنان باید اقساط وامی که گرفته‌اید را پرداخت کنید و تا زمانی که اقساط شما تمام نشود نمی‌توانید به مبلغ سپرده‌گذاری شده در بانک دست بزنید. البته بانک در ازای سپرده‌گذاری مبلغی را به عنوان سود سپرده به شما پرداخت می‌کند که نرخ آن معادل بیشترین نرخ سود مجاز مصوب است. شما می‌توانید از همان مبلغ برای پرداخت اقساطتان استفاده کنید.

آیا امکان خرید و فروش ملکی که فک رهن نشده است وجود دارد؟

در برخی از آگهی های فروش ملک اصطلاح “وام‌ دار” را مشاهده کرده اید. این موضوع به این معناست که خانه موردنظر با وام خریداری شده و همچنان در رهن بانک است.
در این شرایط مبلغ وام به عنوان بخشی از قیمت خانه، از مبلغ کل کسر می‌شود، اما از آن جا که این خانه فک رهن نشده است، همچنان امکان این وجود ندارد که سند آن به نام خریدار جدید زده شود
معمولا چنین معامله‌ هایی از طریق وکالت و به صورت قولنامه‌ ای انجام می گیرد و فروشنده وکالتی به خریدار می‌دهد تا زمانی که اقساط وام تسویه شد، خریدار بتواند خانه را به نام خود انتقال دهد .
لازم به ذکر است که این معاملات گاهی دردسرهای حقوقی زیادی دارند، چرا که فروشنده می‌تواند ملک را به طور همزمان از طریق قولنامه به چندین نفر بفروشد و از این طریق اقدام به کلاهبرداری کند. به همین جهت توصیه می شود پیش از انجام چنین معامله هایی حتما با یک وکیل ملکی مورد اعتماد مشورت نمایید. حامد امیری یکی از مجرب‌ ترین وکیل ملکی در اصفهان که دانش‌آموخته رشته حقوق‌ قضایی و دارای پروانه پایه یک وکالت، مهیا جهت ارائه خدمات وکالت و مشاور با تکیه براطلاعات علمی و تعهد کاری ‌می‌باشد. موسسه حقوقی حامد امیری در اصفهان وکیلی با تجربه و آگاه به مسائل حقوقی را برای مشاوره به شما معرفی می‌کند. جهت مشاوره با وکیل املاک در اصفهان از طریق راههای ارتباطی موجود در سایت اقدام فرمایید.
نکته: دعوای الزام به فک رهن، از جمله دعاوی حقوقی است که در محل وقوع ملک قابل طرح است. معامله بر ملکی که در رهن است، بدون اجازه مرتهن صحیح نیست و در این گونه موارد یکی از راه حل ها، تقدیم دادخواست الزام به فک رهن، در صورت عدم علم خریدار به در رهن بودن مال است.

منبع : hamedamiri.com/فک-رهن-چیست/